O Stowarzyszeniu Związek Polaków na Łotwie
(Aktualizacja: 19-11-2007)W 1990 roku 14 stycznia na Zjezdzie Polaków z całej Łotwy Towarzystwo Kultury Polskiej zostało przekształcone w Związek Polaków na Łotwie, który jest prawnym spadkobiercą polskich organizacji przedwojennych (1900-1941), w tym również polskich zjednoczeń katolickich. Naszym celem jest uchronienie od zagłady kulturowej tożsamości Polaków na Łotwie i rozwój językowy, ochrona i identyfikacja zabytków kultury polskiej na terenie Łotwy.
W czasach sowieckich polityka państwa była kierowana na zagładę byłego dorobku kulturalnego. Zamknięto polskie szkoły, stopniowo niszczono pałacyki, folwarki, ogrody, pomniki,cmetarze i inne pomniki kultury polskiej na Łotwie.
Wanda Puķe (ur.Bok) w 1978 roku założyła Klub przyjaciół Polski Polonez w Domu Kultury Budowniczych w Rydze w celu połączenia Polaków, na podstawie którego w1988 roku powstało Towarzystwo Kultury Polskiej. Podobne Towarzystwa zaczęły powstawać w miastach Daugawpiłsie (b.Dyneburgu), Rezekne (b.Rzeżycy), Iłukście, Jełgawie, które połączyły się w Związek Polaków na Łotwie z jednogłośnie wybranym prezesem ś.p. Itą Marią Kozakiewicz.
Jednocześnie zaczęły powstawać polskie szkoły. Pierwsze klasy były założone w lotewskiej średniej szkole nr 3 w Rydze, a w Daugawpiłsie przy Uniwersytecie. Dziś mamy pięć szkół: trzy średnie - w Rydze, Daugawpiłsie i Rezekne oraz dwie podstawowe - w Krasławie i Jekabpiłsie (b.Jakubowo).
Zaczęły powstawać chóry, które śpiewały przeważnie polskie piosenki. Obecnie mamy chóry: w Rydze (Polonez, Wisła), w Daugawpiłsie (Promień), w Rezekne (Jutrzenka), w Krasławie (Strumień). Mamy również mniejsze lub większe zespoły taneczne polskiego tańca ludowego. Najlepszy zespół taneczny Kukułeczka powstał przy Polskiej Średniej Szkole im. J.Piłsudskiego w Daugawpiłsie pod kierownictwem Żanny Stankiewicz.
Na Łotwie mieszka ponad 60 tysięcy Polaków i osób polskiego pochodzenia pszyznających się do polskich korzeni. Niestety, bardzo dużo z nich słabo zna język polski (w skutku rusyfikacji).
Największe skupiska Polaków mieszkają w Daugawpiłsie i Rydze, we wschodniej części Łotwy Latgalii (również na terenach byłych Inflant).
Stowarzyszenie Związek Polaków na Łotwie ma 15 Oddziałów.
Stowarzyszenie ZPŁ posiada bardzo malutką siedzibę w Rydze w gmachu Asocjacji Towarzystw Kultur Narodowych Łotwy im. Ity Kozakiewicz. Właśnie Ita Kozakiewicz była inicjatorką i założycielką tej Asocjacji.
Adres siedziby Stowarzyszenia Związek Polaków na Łotwie:
Slokas ielā 37, Rīga LV-1048, Latvija/Łotwa;
telefon/fax +371 67614034
Prezes Stowarzyszenia ZPŁ Wanda Krukowska, tel. 26112296.
Na Łotwie działają:
Liga Polskich Kobiet - zajmuje się pracą charytatywną, prezes Inga Plociņa, tel. komórkowy 29170345.
Dom Polski w Daugawpiłsie: Varavas ielā 30, Daugavpils LV-5404, dyrektor Domu Polskiego Żanna Stankiewicz, telefon 65433719, fax 65437901.
Prsedszkole Polskie w Daugawpiłsie: Vienības ielā 38b, Daugavpils LV-5400, dyrektor przedszkola Erika Rinkiewicz, tel./fax 65429256.
Szkoły Polskie na Łotwie:
Polska Szkoła Średnia im. Ity Kozakiewicz: Nīcgales ielā 15, Rīga LV-1035, dyrektor szkoły Maria Fomin-Puzyna, tel./fax 67546742.
Polska Szkoła Średnia im. Józefa Piłsudskiego: Varavas ielā 2, Daugavpils LV-5404, dyrektor Gertruda Grave, tel. 65451003, fax 65437901.
Polska Szkoła Średnia im. Stefana Batorego: Lubānas ielā 49, Rēzekne LV-4601, dyrektor Walentyna Szydłowska, tel./fax 64636680.
Polska Szkoła Podstawowa: Jaunā ielā 43, Jēkabpils LV-5201, dyrektor Elita Kruza, tel./fax 65234585.
Polska Szkoła Podstawowa: Rēzeknes ielā 46, Krāslava LV-5601, dyrektor Czesława Kozłowska, tel./fax 65622771.
Informację podała prezes SZPŁ Wanda Krukowska